Het verschil en de hype, mening gevraagd

Aandacht

De laatste tijd is er veel aandacht voor business modellen. Iedereen houdt zijn eigen business model tegen het licht lijkt het wel. Vaak, heel vaak gaat het daarbij niet eens om de ruime definitie van een business model maar om de veel engere definitie van het verdienmodel.

Verschillen

Voor alle duidelijkheid nog even het verschil tussen beide
Business model
Een business model is een cognitief construct dat de brug slaat tussen technologie en business. Ieder bedrijf heeft een business model, ook indien zij zich er niet van bewust is; het is dan impliciet aanwezig. De term business model stamt uit de jaren negentig en werd met name gebezigd door internet-start-ups.
Het business model van een onderneming heeft een aantal functies:
  1. Value proposition: wat is het aanbod aan de klant; welk voordeel bieden we aan.
  2. Marktet Segment: op welke doelgroep richt het bedrijf zich.
  3. Value Chain: hoe is de value chain (M. Porter) van het bedrijf opgezet.
  4. Cost structure: hoe ziet de kostenstructuur er uit, hoe gaan we verdienen met het aanbod.
  5. Value network: hoe positioneert het bedrijf zich t.o.v. leveranciers, afnemers, concurrenten.
  6. Competition: hoe gaat het bedrijf concurreren.
Met het business model geeft het bedrijf aan welke waarde het voor de klant creëert, hoe ze dat gaat doen en in welke mate zij een deel van de waarde zich kan toe-eigenen in de vorm van winst.
Het verdienmodel is onderdeel van het business model. Voorbeeld: een leverancier van software kan per geleverd pakket afrekenen, afrekenen per gebruiksduur of juist het pakket gratis weggeven en de verdiensten zoeken in advies of reclame. Met een technisch identiek product zijn er dus vele mogelijkheden tot verdiensten.
Het verdienmodel is niets meer en minder dan hoe de binnenkomende geldstromen zijn geregeld.

Mening

Dit blog is er eigenlijk ook om mijn mening te toetsen want in mijn beleving zijn er maar 4(!) hoofdgroepen van verdienmodellen.

1) Indirect (gratis, licentie, commissie, advertising)
2) Abonnement
3) Uurtje factuurtje
4) Marge/Lump Sum/Fixed Fee
Ik zal ze hieronder verder toelichten

1) Indirect (gratis, commissie, advertising)

Hierbij is er geen directe relatie tussen de producent en de afnemer. De beste voorbeelden komen uit de gratis kranten wereld, de oude internet abonnementen en websites als nu.nl
De inkomsten voor de aanbieders van de dienst worden gegenereerd door de advertenties die verkocht worden in de krant of op internet of in het geval van internet toegang met een modem (wie kent ze nog?) door het delen van de opbrengsten hieruit tussen KPN en de internetaanbieders.

Ook de in de sales gebruikelijke commissie valt hier wat mij betreft onder. De sales persoon wordt betaald vanuit de opbrengsten van een ander.

2) Abonnement

Service Level Agreement, licentie fee, abonnement. Allemaal vormen van eigenlijk hetzelfde; een vaste periodieke betaling om toegang te krijgen tot een produkt of dienst. De krant, je internet toegang, de hosting van je website, allemaal zaken waar je eens per maand, kwartaal o jaar een vast bedrag voor betaald.

Een opmerkelijk fenomeen is rondom deze vorm waar te nemen bij de goede doelen. Waar in het recente verleden mensen gevraagd werd voor een eenmalige kleine bijdrage waarvan de opbrengsten iedere keer weer ongewis zijn, zie je nu dat er getracht wordt om mensen een abonnement af te laten nemen. Voor de goede doelen natuurlijk een inkomstenbron die veel meer (schijn)zekerheid heeft. Ik durf echter te stellen dat er hierdoor op dit moment veel geld misgelopen wordt. Ik hoor graag het tegendeel maar incidenteel gaf ik altijd geld maar me aan een goed doel binden doe ik maar zelden.

3) Uurtje factuurtje

Redelijk zelfverklarend volgens mij. Een factuur die is gebaseerd op het aantal uren dat aan een klus is gewerkt. De belangrijkste variabele is hierbij de hoogte van het uurtarief. Voor een advocaat ligt deze significant hoger dan voor een loodgieter bijvoorbeeld. Vooral in de dienstverlening een vele gebruikte vorm. In de dagelijkse praktijk van mijn werk als innovatie adviseur kom ik veel dienstverleners tegen die aan het onderzoeken zijn hoe zo ook op een meer structurele manier inkomsten kunnen verkrijgen. Elk uurtje moet namelijk weer verkocht worden, een rat-race waar niet iedereen even goed mee om kan gaan.

4) Marge lump sum

Een auto kost een bepaald bedrag, een huis ook, een boot ook maar ook projekten kunnen voor een vast bedrag aangenomen worden. Geen nacalculatie maar zo goed mogelijk binnen een bepaalde termijn je werk doen. Vaak ligt er wel een berekening aan ten grondslag maar het bedrag staat vooraf vast. Of achteraf natuurlijk. Want veel mensen voelen zich er prettiger bij als men achteraf aan durft te geven wat het je waard is geweest. Hele directe feedback op basis van je geleverde opbrengst.

Waar zit nou de innovatie?

Volgens mij zit die in het feit dat je je op de eerste plaats bewust bent van deze vier vormen. Over het algemeen is het nog zo dat een bedrijf slechts een vorm hanteert. Innovatie is mogelijk als je nadenkt hoe je ook geld kunt verdienen door een andere vorm te kiezen dan voor de werkzaamheden te doen gebruikelijk.

Veel internetbedrijven doen dit al. De meeste websitebouwers gebruiken zelf al drie vormen. Ze nemen de klus voor een website aan voor een vast bedrag, rekenen voor de extra werkzaamheden een tarief per uur en hebben een licentie voor het gebruik van het content management systeem. Interessanter wordt het als je als metaalbewerker na gaat denken hoe je andere verdienmodellen kunt hanteren. Alleen door er over na te denken kun je al op het spoor van nieuwe klanten, nieuwe markten maar ook nieuwe produkten komen. Als dat geen innovatie is!

Waarom de hype?

Een kenmerk van deze tijd vindt ik het hoge tempo waarin veranderingen plaatsvinden. Hiervoor is volgens mij ook een hoge mate van flexibiliteit gevraagd van ondernemers om te kunnen gaan met andere businessmodellen/verdienmodellen. Snel schakelen dus. Dat begint bij je er eens in te verdiepen en deze tijd dwingt ondernemers daartoe, vandaar de hype.

Vraag

Ik sluit graag af waar ik mee ben begonnen. Volgens mij zijn er maar 4 hoofdvormen van verdienmodellen. Die heb ik hierboven op hoofdlijnen uiteen gezet.

Graag toets ik mijn mening en hoor ik of jullie nog andere verdienmodellen zien….
5/12/13
Een update van de presentatie…