Lessen herhalen

Het mooie van het intensief werken aan persoonlijke ontwikkeling met groepen is dat je heel veel persoonlijke situaties in een korte tijd voorbij ziet komen, veel meer dan met 1 op 1 situaties zoals bij coaching het geval is. Vaker dan me lief is ontdekken we in deze sessies persoonlijke stukken waar iemand niet mee aan de slag wil of soms kan gaan. Ik ben daar vrij simpel in en vat het samen in 1 zin ‘You can run but you can’t hide!’. Een overtuiging die ik hierbij heb is dat het leven je steeds weer dezelfde les presenteert tot je hem hebt geleerd. Waar je ook bent, je zult situaties tegenkomen die verdraaid veel overeenkomsten vertonen met eerdere ongewenste ervaringen. Zoals gezegd, you can run but you can’t hide.

Je neemt namelijk altijd jezelf overal mee naartoe, met alle positieve en alle negatieve kanten, al je verwerkte en onverwerkte dingen. Ontsnappen aan de negatieve kanten en onverwerkte dingen is dus eigenlijk onmogelijk maar als je kijkt naar wat mensen over het algemeen doen is het precies dat, ontsnappen, althans we proberen het.

Ontsnappen

We hebben voor dat ontsnappen allerlei en zeer gevarieerde benamingen. Oogkleppen op, vluchten, bord voor de kop, wegduwen, struisvogelgedrag, de kop in het zand steken, vermijdingsgedrag, coping mechanismes, de waarheid niet onder ogen willen zien, voorwaarden stellen, afbakenen, passief-agressief gedrag, ontkenningsfases, er zijn er vast nog een paar die ik nu vergeet. De veelheid aan begrippen geeft we aan hoe bedreven we er in zijn.

Een veel gebruikte strategie is die van het vluchten. De vluchten kunnen zijn in van alles zijn, in reizen maar ook in dromen, in sprookjes, in stress, in drank, in drugs, in woede, in apathie in verzamelwoede, ga zo maar door. Voor de beeldvorming werk ik reizen, sprookjes en afbakenen wat verder uit.

Vluchten

Van de vluchten die er zijn is reizen een van de meest zichtbare. Je kunt de hele wereld over reizen en altijd een ander perspectief creëren, het geeft rust en ruimte en als het goed is zorgt dat voor de afstand en daarmee de helderheid om jezelf beter te kunnen zien. Als je echter niets structureels met deze inzichten doet is het effect van de reis altijd maar tijdelijk. Het perspectief wordt weer dagelijks, het onderscheidingsvermogen verdwijnt en oude patronen steken weer de kop op. Je neemt namelijk nog steeds altijd je zelf mee met alle troep en die is er nog steeds als je het niet aankijkt en opruimt. Ook ik heb het gedaan, lekker op een berg in Zwitserland zitten mediteren en diep van binnen weten dat er nog onopgeruimde troep is.

Sprookjes

We geloven ook graag in sprookjes, ook ik, maar een mooie uitspraak hierover is dat als het te goed is om waar te zijn dan is het dat vaak ook. Toch zijn er veel sprookjes en nog meer gelovers in sprookjes. Het sprookje van de spirituele ontsnapping (been there, done that) bijvoorbeeld of het sprookje van het manifesteren van je leven (Facebook staat er vol mee), wat dacht je van het sprookje van de maakbaarheid. Ik zie het vaak in coaching maar ook genoeg om me heen. Om de zoveel tijd is er weer een nieuwe goeroe met een nieuwe methodiek en daarmee ga je helemaal binnenlopen, zowel financieel als qua geluk, nu echt. We laten ons liever afleiden door rook, door spiegeltjes en kraaltjes dan dat we dat doen wat echt nodig is.

Afbakenen

Één van de geavanceerdere strategiën die ik ook regelmatig tegenkom is het afbakenen door of voorwaarden te stellen waar het niet over mag gaan of heel stellig stellen dat er iets al is opgelost. Deze situaties maken mij altijd extra scherp, als er iets niet helemaal mag zijn dan is er vaak nog iets aan de hand. Ook deze ken ik uit eigen ervaring. Met mij was helemaal niets aan de hand toch? Tot ik verder ging graven niet nee. Het is mede door het doorzien, doorvoelen en doorleven van mijn eigen strategiën dat ik ze zowel bij mezelf maar ook bij anderen helderder kan zien en nog belangrijker, dat ik weet dat het onzin is.

Strandbal

De metafoor die ik veel gebruik is die van een bal. Probeer maar eens een opgeblazen strandbol een poosje onder water te houden, een knappe kop die dat lang lukt. De bal wil naar boven of het nou voor, achter, links of rechts van je is, het maakt niet uit als hij maar naar boven kan. Er komt altijd een moment dat je even uit balans bent en dan is het al gebeurd.

De bal representeert voor mij alles wat er niet echt mag zijn. Maar dat wat er niet mag zijn hoort er gewoon bij, of je het nou leuk vindt of niet. Als je aandacht even verslapt popt het weer op, meestal op de meest onverwachte of ongelegen momenten. Er ontstaat weer een conflict of andersoortig gedoe en het vreet energie om die bal weer onder te duwen.

Cruijff

Je ziet het echter pas als je het doorhebt zei JC al (de voetballer that is). Voor iedereen is er een eigen en gepast moment om iets onder ogen te kunnen en willen zien. Niet zelden echter zie je de kans om iets aan te gaan gemist worden, soms vaker dan 1 keer. Het is vaak ook lastig om te zien omdat de beelden die je hebt gecreëerd om te overleven soms zo anders zijn dan de werkelijkheid was. Ik snap achteraf bijna niet dat ik bijvoorbeeld zo blind ben geweest in bepaalde situaties. Iedereen heeft daarin zijn of haar eigen pad en soms zelfs wordt een heel leven er niets mee gedaan. Vaak laat je lijf je echter gewoon weten dat het nu echt tijd is om aan de bak te gaan maar hulp is hoe dan ook pas mogelijk als mensen iets kunnen of willen horen, eerder niet. Persoonlijk vindt ik dit één van de lastigste momenten in coaching, het wachten.

Angst

Dat wat er onder ogen gezien wil worden is vrijwel altijd beladen met emotie. Vaak is dit in de vorm van angst, minstens zo vaak echter ook in de vorm van verdriet. Kijk maar eens goed naar de gezichten of in de ogen van mensen, als je er op let zie je het. Het leven geeft vrijwel iedereen genoeg om bang of verdrietig voor te zijn, we doen echter veel te vaak of het er niet is.

Zacht

Het moment dat je dat wat er ook is aankijkt, als het er echt kan en mag zijn, dat is het moment dat je zacht mag zijn voor jezelf. Het is het moment dat je de hard opgepompte strandbal leeg mag laten lopen, alle valse lucht eruit, alle spanning van de bal, niets meer waar je op hoeft te letten. Wat overblijft is een leeg omhulsel, je kunt er alles mee doen. En als die ene strandbal dan klaar is, doe die anderen ook nog even! Voor de goede orde, ik ben ook nog steeds bezig maar het opgeruimde gevoel neemt wel toe. Wanneer stop jij met vluchten en laat jij je strandballen leeglopen?