over oud en jong, kwetsbaarheid, een open houding, DE werkelijkheid en dankbaarheid

Afgelopen zondag ben ik 40 geworden, tijd voor een goede midlife crisis volgens mij. 😉
Een mooi proces dat ouder worden. Je bent natuurlijk altijd zo oud als je jezelf voelt is een mooie uitspraak. Nog zo’n mooie uitspraak? Hoe ouder je wordt hoe minder je zeker weet.
Als ik Paul de Blot op het podium van de Energiedag van de MKB Krachtcentrale zie spreken dan denk ik dat de beste man 25 is. Wat een passie, wat een vuur! Als je vervolgens met dezelfde man even na zit te praten dan valt eens te meer op hoe kwetsbaar hij zich durft op te stellen. Hoe hij zijn twijfels durft te delen en hoe de gesprekken over deze twijfels tot nieuwe en bovenal genuanceerde inzichten leiden.
Naar aanleiding van het Kluwer congres Over Het Nieuwe Werken hadden een collega en ik onlangs het bijzondere genoegen en wat mij betreft ook voorrecht om met Wessel Ganzevoort een gesprek te hebben over innovatie, verandering en waarden. Een paar van zijn uitspraken wil ik hier graag delen.
http://nl.wikipedia.org/wiki/Wessel_Ganzevoort
“Veel veranderingsprogramma’s geven een impliciete of expliciete veroordeling van het verleden. Dat is niet alleen kwetsend voor de mensen die dat verleden hebben gemaakt, maar doet ook tekort aan de waarde die is gecreëerd.”
” Technologische innovatie gebeurt toch wel, bedrijven, universiteiten, onderzoeksinstellingen blijven hun werk doen. We moeten onze tijd steken in organisatie innovatie, daar liggen grote mogelijkheden voor een duurzame slag naar de toekomst.”
Maar nog mooier vond ik zijn stelling over leren:
“Als ik niet meer mag leren, stop mij dan direct maar tussen 6 planken.”
Wat mij bij Paul de Blot en Wessel Ganzevoort juist opviel was de enorm open houding, de aandacht voor jou als mens, de aandacht voor wat je zegt maar bovenal hun kwetsbaarheid. Beide mannen hebben een schat aan ervaringen en een ongelofelijke hoeveelheid kennis opgedaan. Maar beiden staan ook open voor andere zienswijzen, andere invalshoeken en zeker ook voor een verrijking van hun eigen kennis, een verbreding van hun horizon. Het verandert hun pad echter niet, het maakt de reis alleen mooier. Want vergis je niet, kwetsbaar op durven stellen vraagt veel zelfvertrouwen. Ik ben er dankbaar voor dat ik deze gesprekken, hoe kort ook, heb mogen hebben.
Ook ondernemers met deze open en nieuwsgierige houding onderscheiden zich voor mij. Zij luisteren aandachtig, hebben niet direct een oordeel. Ze zijn nieuwsgierig en, zo heeft mijn beperkte ervaring mij geleerd, pikken er precies die dingen uit die ze goed kunnen gebruiken. Alweer een verrijking van het pad dat ze als ondernemer, en zeker ook als mens lopen.
De laatste weken heb ik in diverse settingen met een variëteit aan mensen over verschillende onderwerpen gesproken. Niet van de leeftijd van Paul de Blot, ook niet van de leeftijd van Wessel Ganzevoort. Meer van mijn eigen leeftijd en ook jonger. Het viel mij op hoe stellig velen waren. Veel oordelen, veel meningen die gevormd zijn en waarvan niet afgeweken kan worden. Soms zelfs aanmatigend over hoe de wereld in elkaar zit. Bijvoorbeeld over dat ondernemerschap echt wat anders is dan ondernemendheid en dat het eerste toch echt beter is.
Over dit laatste gesprek heb ik veel na zitten denken. Over het onderscheid tussen die twee kun je een aardige discussie opzetten. Volgens mij zijn de verschillen soms nihil. Wat er bij mij echt niet ingaat is dat het een beter is dan het ander. Of ben ik nou een oude lul als ik zeg dat we ze beide nodig hebben? Het pad was hier bepaald, de route precies uitgestippeld en er is/was geen ruimte voor een verkenning van de wereld buiten het pad, een gesloten houding, ik weet hoe het leven of dit onderwerp in elkaar zit en dat zal ik je nog een keer uitleggen als het moet. Althans, zo voelde het voor mij.
Heeft het hebben van een open houding met leeftijd te maken? Of spelen er nog andere factoren een rol. De ervaring die je krijgt met het ouder worden stellen je volgens mij in staat om meer onderscheid in het oneindige grijs te kunnen maken, Paul de Blot en Wessel Ganzevoort als exponenten hiervan. Voor een gedeelte heeft het volgens mij ook met een basishouding te maken. Durf je je kwetsbaar op te stellen? Durf je van het pad af te gaan? Ik kom de laatste tijd steeds meer mooie mensen tegen die dit durven en kunnen. Het kan dus ook anders.
Een fascinerend betoog over kwetsbaarheid kwam ik onlangs tegen op TED. http://www.ted.com/talks/brene_brown_on_vulnerability.html
Brene Brown, de onderzoekster van het betoog, had een paar voor mij erg rake uitspraken. Een ervan was dat we pretenderen dat wat we doen geen effect heeft op anderen. Een ander was dat je eerst mededogen met jezelf moet hebben en dat je het dan pas voor anderen kunt hebben.
In de cursus retoriek heb ik kunnen ervaren hoe 6 mensen, 6 totaal verschillende interpretaties van de zelfde tekst kunnen maken. De vraag die opkwam was of er wel een waarheid is. Een mooie filosofische vraag waar al veel boeken over geschreven zijn.
Een kwetsbare houding, mededogen met jezelf, het los kunnen en durven laten van 1 waarheid en het je bewust zijn van het effect van dat wat je doet op anderen. Wat mij betreft een pittige opgave. Maar wel een die ik graag aanga. De paradox is namelijk voor mij de spiegel die ik door gesloten en oordelende mensen voorgehouden krijg. Als ik mij stoor aan mensen die het allemaal beter weten, mensen waarbij er geen ruimte is voor andere zienswijzen dan is de laatste persoon die dit zou moeten doen ikzelf. Maar hoe vaak bedien ik mezelf hiervan? Hoe vaak veroordeel ik ons MT over de ingeslagen weg? Hoe vaak doe ik alsof wat ik zeg en doe toch geen effect heeft? Te vaak helaas..
Wordt vervolgd…