Als innovatieadviseur heb je (goh verrassend) veel te maken met nieuwe innovatieve ideeen. Gelukkig is het werk dat ik doe van dien aard dat ik zonder vertrouwelijkheid mijn werk niet eens kan doen. Toch komt het met enige regelmaat voor dat mij gevraagd wordt een NDA (Non Disclosure Agreement) te ondertekenen. Getuige een discussie op Yammer Intern bij Syntens zie ik dat ik niet de enige ben die met deze moderne verworvenheid geconfronteerd word. Ik teken de NDA’s overigens zonder probleem maar niet omdat ik geloof in het systeem waar het een plaats in heeft. Ik zal hieronder uit proberen te leggen waarom.
Vorig jaar had ik op een jubileumfeestje met een aantal collega’s een gesprek over intellectueel eigendom (patenten, octrooien, muziekrechten etc). Het was een mooie discussie over de zin en onzin van de bescherming hiervan. Mijn stelling hierin was dat ik het vaak onzin vond (en nog steeds) in die zin dat het door de werkelijkheid achterhaald was. De redenen zijn legio maar ik noem er hier drie.
Technologische mogelijkheden
Kosten en een wereldwijde markt
Ander perspectief
Technologische mogelijkheden
Er is nog nooit een tijd geweest waarin zoveel techniek zo snel en zo toegankelijk was als nu.
Of het nu gaat om filmpjes met (illegale) muziek eronder als remix of als orgineel, iedereen met een beetje handigheid en een computer kan er een maken. Of het nu gaat om een iPhone na te maken. 3d scanners en printers stellen iedereen in staat om een vergelijkbaar model te maken.
Of het nu gaat om software of webtechnologie, de meeste code is vrij makkelijk te achterhalen of te reverse engineren en als een ander eenmaal het concept heeft begrepen dan is het vaak slechts een kwestie van tijd voor het is nagemaakt.
Kosten en een wereldwijde markt
De kosten die gemoeid zijn met het beschermen van intellectueel eigendom zijn inmiddels buiten alle proporties. De kosten voor het vastleggen zijn voor kleine bedrijven al aan de forse kant. Een gemiddeld octrooi voor Nederland kost al gauw 15.000 (zitten nogal wat afhankelijkheden in) en voor Europa begint het bij 25.000 minimaal. Met name de kosten voor de specialist, de octrooigemachtigde zijn hoog.
http://www.octrooicentrum.nl/index.php/Octrooien-Aanvragen/kostennl.html
http://www.octrooicentrum.nl/index.php/Octrooien-Aanvragen/kosteneu.html
http://www.octrooicentrum.nl/index.php/Octrooien-Aanvragen/kosten.html
We hebben het dan nog niet eens over de juridische kosten die er gemaakt moeten worden als er handhaving plaats moet vinden bij een inbreuk. Het is met name dit aspect waardoor je als relatief kleine speler altijd aan het kortste eind trekt. Daar komt bij dat handhaving in met name die landen waar er veel inbreuk gepleegd wordt het vanwege de cultuur en de taal een wel erg lastige opgave is.
Ander perspectief
Voor mij persoonlijk telt met name dit laatste punt steeds sterker.
Ik zie steeds meer alleen maar de negatieve kanten van het beschermen van intellectueel eigendom. Deze week nog kwamen er berichten dat een van de oud oprichters van Microsoft, Paul Allen (tevens de eigenaar van deze boot…) een aantal bedrijven aan ging klagen wegens inbreuk op een aantal patenten. Na nadere beschouwing van de patenten (http://blogs.wsj.com/digits/2010/08/27/the-paul-allen-suit-a-look-at-the-patents/) leert dat het enorm voor de hand liggende ontwikkelingen waren waar patent op is verleend. Hoe is dit mogelijk vraag ik mij af? Een ander voorbeeld is het gebruiken van een stukje muziek voor een homevideo. Deze video’s worden zonder pardon door Youtube verwijderd, onder druk van de muziekindustrie uiteraard.
Twee heel verschillende voorbeelden maar voor mij is er een logisch verband.
Het fundamentele idee achter de bescherming van intellectueel eigendom stoort mij namelijk steeds meer. Waarom moet het altijd beschermd worden? Muziek wordt toch pas een succes als deze veel wordt gedraaid? Internettechniek (patent Paul Allen) helpt toch iedereen om dingen te vereenvoudigen? Delen is vermenigvuldigen toch? Ik weet een beetje, jij weet een beetje en samen kunnen we er een succes van maken! Laten we dat dan ook doen!