de kracht en de zwakte van Nederland

In een van de regelmatige en bespiegelende gesprekken met een buurvrouw uit onze vorige straat vertelde zij mij over het mooie van Calvijn. Zij komt oorspronkelijk uit Iran en voor haar was het erg duidelijk, nuchterheid, soberheid, gelijkwaardigheid en een open houding. Zeker iets waar we in Nederland trots op kunnen en mogen zijn. Dat niet strak hiërarchische is zeker een kracht, het geeft namelijk ruimte aan de kracht van mensen. Mijn beleving bij Calvinisme was juist vrij negatief. Je kop niet boven het maaiveld uit mogen steken, het wijzen op fouten, hel en verdoemenis, dat leefde bij mij meer bij het begrip.

 

Twee kanten

Het was voor mij weer een voorbeeld dat een ruimere blik juist door dit soort gesprekken komen met mensen die een eigen achtergrond hebben, een eigen kijk, vrij van ingesleten waardeoordelen. De andere kant van de medaille…

Visie

Deze week kreeg ik een tweetal documenten onder ogen met een beleidsvisie op het gebied van innovatie in Nederland. Samen met collega Caroline  zaten we te bomen over de de economie, de noodzaak van groei en ondernemerschap en de factoren die hierop van invloed zijn. Wat er volgens ons ontbrak in het document is een gedurfde aanpak op het gebied van cultuur. In mijn ogen is het juist het bestraffende vingertje dat onze verdere ontwikkeling als mens en als land in de weg zit.

Voorbeelden

Gewoon een paar voorbeelden uit de afgelopen tijd over hoe wij zowel in de media maar ook in de politiek met het bestraffende vingertje omgaan. Bij de strandrellen in Hoek van Holland was het in mijn beleving continue de vraag wie er nou verantwoordelijk was voor het feit dat het zo uit de hand kon lopen. Uiteindelijk moest hier de Korpschef voor het veld ruimen. Een vergelijkbaar voorbeeld is de Schipholbrand. Hier is er nog steeds getouwtrek of het nou bewust is aangestoken of niet en waarom de bewakers het protocol dat er wel was niet hadden gevolgd. Als laatste het Blad Gerda van het ministerie van Landbouw, ook hier werd er weer snel gezocht naar een kop die kon rollen.

Fout

Alledrie de voorbeelden laten wat mij betreft perfect zien hoe het niet moet. Het moet niet om de schuldvraag gaan maar wat we er van kunnen leren en hoe we dit zouden kunnen voorkomen. Het ergste van deze voorbeelden is het signaal dat hier vanuit gaat en de cultuur die er hierdoor op veel vlakken heerst. Zorgen dat je nergens voor verantwoordelijk bent, dan kan men je ook geen fout aanrekenen en krijg je geen tik op de vingers.

Paul de Blot (held)

Paul de Blot, hoogleraar Business Spiritualiteit op Nijenrode heeft hier een prachtig blog over geschreven. http://pauldeblot.nl/2010/05/15/fouten-worden-er-altijd-gemaakt/

Angst

Het gevolg de angst voor het bestraffende vingertje is dat op maatschappelijk vlak maar ook binnen organisaties ondernemerschap/ondernemendheid kopschuw wordt gemaakt. Angst is een hele sterke raadgever, dit zit helaas in onze genen ingebakken en dit maakt dat we als de kans op bestraffing groot is, niet snel geneigd zijn risico’s te nemen. Ondernemerschap, ondernemendheid en risico’s horen bij elkaar.

Ruimte

Er moet dus meer ruimte komen voor het maken van fouten in Nederland. Als je die cultuur wilt veranderen dan zul je als overheid zelf een voorbeeld moeten geven. Stoppen met een afrekencultuur, stoppen met het zoeken naar de schuldige maar zoeken naar hoe je het kunt voorkomen, hoe je het kunt verbeteren.

Kans

We hebben door onze gelijkwaardigheid en onze open houding een enorme kans om ons land sterk op kaart te zetten! Laten we nou eens investeren in het verbeteren van onszelf, onze maatschappij en onze economie en dit doen op basis van gelijkwaardigheid en niet door elkaar bestraffend toe te spreken. Zo geven we ruimte voor het maken van fouten en het leerproces dat hier onlosmakelijk mee verbonden is. Een betere basis voor ondernemerschap en ondernemendheid kan ik me niet voorstellen.

Keizer Meji

Een uitspraak van wijlen keizer Meji van Japan is een mooie om mee af te sluiten

By gaining the good and rejecting what’s wrong it is our desire to compare favourably abroad.

Laten we het goede uitbreiden en leren van onze fouten…